طراحی آموزشی
یکی از فعالیتهای بسیار حساس و مهم معلم در رابطه با مهارتهای پیش از تدریس ، طراحی آموزشی می باشد . صاحبنظران ، طراحی آموزشی را به صورت تهیه نقشه های مشخص در زمینه چگونگی رسیدن به هدفهایی آموزشی تعریف کرده اند . فردانش (۱۳۷۴) به نقل از لشین و دیگران می نویسد که هرگاه برای رسیدن به یک سلسله از معرفتها و مهارتها به عنوان هدفهای آموزشی ، مجموعه ای از فعالیتها و روشهای آموزشی ، قبل از تحقق آموزش پیش بینی و تنظیم گردد ، در واقع می توان گفت که طراحی آموزشی انجام شده است . از این رو، می توان طراحی آموزشی را پیش بینی یا تجویز روش های مطلوب آموزشی به منظور دستیابی به تغییرات مورد نظر در دانش ها ، مهارتها ، عواطف و رفتار دانش آموزان دانست .معمولا معلمان ، مسئول طراحی و برنامه ریزی فعالیتهایی هستند که می خواهند در کلاس درس اتفاق افتد. اهم این فعالیتها عبارت اند از :طراحی آموزشی و برنامه ریزی درسی
- مشخص کردن هدف کلی درس ؛
- تجزیه و تحلیل محتوای درسی با رعایت اصول و شرایط لازم ؛
- تعیین هدفهای رفتاری مناسب که منطبق با هدفهای کلی درس باشد ؛
- مشخص کردن معلومات و رفتار ورودی دانش آموزان ؛
- انتخاب محتوا ، روشها و رسانه های درس با توجه به هدف های رفتاری ؛
- و سرانجام مشخص ساختن نظام ارزشیابی .
مهارت و ورزیدگی در طراحی آموزشی
مهارت و ورزیدگی در طراحی آموزشی یکی از مهم ترین مهارت هایی است که معلم در رشته ای که تدریس می کند باید واحد آن باشد . با کسب مهارت و پختگی در طراحی آموزشی ، معلم قادر خواهد شد که به سهولت نوع رفتار و دگرگونی مطلوب در دانش آموزان را تعریف کرده ، آنگاه با توجه به آن ، طریق ایجاد این رفتار و نیز نحوه ی ارزشیابی و سنجش میزان این دگرگونی را تعیین سازد .مراحل طراحی آموزشی
طراحی از جمله مهارتهایی است که با ممارست زیاد و بهره گیری از اندیشه ها ، نظریه ها و فنون مربوط به آن به دست می آید . در این بخش ، مراحل اساسی طراحی آموزشی شرح داده می شود ..تعیین هدف کلی به نوشته طبری اولین اقدام معلم به هنگام طراحی آموزشی ، تعیین هدف یا هدفهای تدریس می باشد ، ضروریترین منبع برای تعیین هدفها ، کتاب های درسی هستند . چنانچه در آغاز هر مطلب مندرج در کتاب درسی ، مقصود اصلی گنجانیده می گردید در این صورت معلمان مجبور نبودند که هدف کلی درس خود را مشخص سازند . اما آنچه در بسیاری از کتابهای درسی دیده می شود صرفأ عنوان مطلب می باشد . گرچه عنوان مطلب تا حدودی زمینه بحث را روش می سازد اما هدف را به وضوح بیان نمی کند . حتی در بعضی از کتب درسی که هدف های کلی مشخص شده اند به دور از ابهام نیستند . از این رو ، وظیفه معلم آن است که با توجه به نوشته های هر مطلب مقصود اصلی آن را دریافته و در یک یا چند جمله برای دانش آموزان توصیف نماید . این جملات یا عبارات که نقصود از آموختن مطال را بیان می کنند ، هدفهای آموزشی نامیده می شوند . هدفهای آموزشی در این مرحله ، از آنجا که انتظارات معلم را از دانش آموزان به طور کلی عنوان می سازند ، هدف های کلی به شمار می آیند .
به اعتقاد صاحبنظران و دست اندکاران مسائل آموزشی ، ارزش و اهمیت تدارک هدفهای رفتاری در تدریس عبارت اند از :
الف) انتظاراتی را که از دانش آموزان می روند به روشنی و وضوح بیان می کند .
بدین سبب بر اساس آنها می توان مطالب آموزشی مناسبی را برای درس انتخاب کرد .
ب) برای تهیه آزمونها و همچنین سنجش رشته تحصیلی دانش آموزان ، راهنمای بسیار خوبی به شمار می آید .
- تعیین رفتار ورودی (ارزشیابی تشخیصی ) . رفتار ورودی مهارتها و تواناییهایی هستند که دانش آموزان کلاس باید قبل از شروع درس از خود نشان دهند تا در نتیجه آن بتوانند با موفقیت به هدفهای رفتاری جزئی و نهایتأ کلی نایل آیند .اگر معلم از حدود دانش و مهارتهای دانش آموزان خود آگاه نباشند امکان دارد دشواری مطالب آموزشی را بدون توجه به تواناییها و قابلیتهای دانش آموزان انتخاب کند . در نتیجه چنانچه مطالب آموزشی برای آنان مشکل باشد نه تنها یادگیری مطلوب صورت نمی پذیرد ، بلکه موجب می گردد که دانش آموزان دلسرد و ناامید گردند. در حالی که ، اگر مطالب آموزشی جدید مبتنی بر دانسته های قبلی دانش آموزان باشد به میزان توجه آنان به درس افزوده شده و باعث می شود تلاشی را که برای پرورش توانایی های جدید به کار گرفته می شود ، به هدر نرود .
با توجه به آنچه گفته شد بانک فایل پژوهشی معلمان اقدام به تهیه صد ها نمونه طراحی آموزشی برای معلمان و دانش جویان محترم نموده است شما فرهنگیان گرامی می توانید از این سایت صدها نمونه طراحی آموزشی را جهت استفاده خود دانلود نمایید.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر